Hars reproducties maken met mallen in gietsiliconen

De techniek van reproducties maken van een voorwerp door middel van een mal uit gietsiliconen en hars (of epoxy) wordt hier toegepast op onderdelen van flipperkasten. De toepassingsgebieden zijn echter vrij groot, en worden bv bij modelbouw vaak gebruikt. Eenmaal je de techniek beheerst, kan je van bijna elk voorwerp een afgietsel maken.

Beeldjes zoals op deze pagina worden op dezelfde werkwijze gemaakt: van een model (gemaakt uit bv klei) wordt uit gietsiliconen een mal gemaakt. Deze mal wordt dan gebruikt om het object in hars of epoxy af te gieten.
Jaren geleden heb ik de fabriek van Leblon-Delienne in Frankrijk bezocht en zij gebruikten hetzelfde productieproces. Complexe beeldjes worden in afzonderlijke onderdelen afgegoten (armen, hoofden, ..) en gelijmd alvorens beschilderd te worden.

Een tiental jaar geleden heb ik reeds geexperimenteerd met hars toen ik op zoek was naar een bergje voor mijn Whitewater flipperkast. Nieuw waren deze toen niet te krijgen, de enige oplossing was zelf iets te maken of mijn bergje te repareren.
Ik heb toen de geschikte polyurethaan hars gekocht. Gietsiliconen had ik echter niet gekocht omdat ik enkel leveranciers vond die de producten in grote hoeveelheden aanboden. Voor meer dan 100 euro aan materiaal bestellen, terwijl ik maar een beetje nodig had, met het risico dat het zou mislopen, zag ik toen niet zitten.. De hars gebruikte ik om het gat in mijn bergje mooi op te vullen.
Ondertussen waren andere mensen begonnen met het bergje te reproduceren en na wat experimenten schoof ik het project van zelf voorwerpen te reproduceren op de lange baan.

Mijn interesse werd opnieuw aangewakkerd nadat enkele bergjes voor de Cactus Canyon flipperkast recordbedragen op ebay haalden. Eerst waren er enkele geruchten dat er officiele reproducties gingen komen, maar nadat de originele mal op ebay werd verkocht, is de kans klein geworden dat die er nog aan komen. Mijn bergje is licht beschadigd, een nieuwe op ebay is te duur, dus zelf proberen namaken leek me de enige oplossing.
Verder zijn er nog een paar onderdelen op flipperkasten die ik wil mooier maken door ze te beschilderen. Een voorbeeld hiervan zijn de handvaten van de pistolen op Cactus Canyon, en eventueel het treintje. Mijn originele stukken wil ik daar niet voor gebruiken. Daarom ga ik copieen voor mezelf maken die ik kan beschilderen zoals ik wil. Wanneer ik ze beu ben of de kast zou verkopen, kan ik opnieuw de originele onderdelen installeren.
Zo ben ik van start gegaan om meer te leren over de techniek van gietsilicone mallen te maken en ermee te experimenteren.

De originele voorwerpen zoals ze op flipperkasten gebruikt zijn, werden op een andere manier geproduceerd dan hier beschreven. Die werden gemaakt in een mal die uit 2 delen bestaat (vorm van de buitenkant en binnenkant). Onder hoge druk wordt vloeibaar plastic geinjecteerd. Het koelt snel af. Dat maakt bandwerk mogelijk: de productie is veel sneller en elk stuk is identiek aan elkaar. De mal is zeer duur om te maken (duizenden dollars), maar gaat ook heel lang mee, vele duizenden tot tienduizenden exemplaren.
Mijn manier van werken is anders - ik gebruik maar een mal, enkel voor de buitenkant. Dat zorgt ervoor dat niet elk voorwerp identiek is, de dikte zal telkens een beetje verschillen en de randen zijn niet mooi afgewerkt. Een silicone mal gaat veel minder lang mee, de levensduur is gemiddeld maar 15 tot 20 exemplaren, daarna ontstaan scheurtjes en fouten. Het is ook een heel arbeidsintensief proces. Maar het is geschikt om voor jezelf op kleine schaal voorwerpen na te maken.

Dit artikel is enkel ter informatie - om mijn ervaringen te delen en u te leren hoe je dergelijke voorwerpen zelf kan namaken. De voorwerpen zelf (Cactus Canyon bergje en pistool) zijn door auteursrechten beschermd. Ik mag deze enkel voor eigen gebruik namaken en kan ze niet verkopen want daar heb ik geen licentie voor. En aangezien er zoveel tijd in kruipt en stukken niet perfect identiek aan elkaar zijn, heb ik niet de intentie van om toestemming aan te vragen en op grote schaal te beginnen produceren..

Inleiding tot siliconen

Siliconen zijn een stevig, flexibel en rekbaar product. Ze bestaan in twee soorten, 1-component (bekend uit de spuitbussen in doe het zelf zaken, om vanalles af te kitten) en 2-componenten.
1-component siliconen hebben als eigenschap hebben dat ze op bijna alles kleven. Ze verharden vanzelf wanneer ze aan lucht worden blootgesteld.

2-component siliconen (of gietsiliconen) zijn totaal anders. Ze hebben als eigenschap dat ze net niet kleven op andere producten. Dat maakt ze ideaal om een mal van een voorwerp af te gieten. Gietsiliconen beginnen ook pas te verharden nadat de beide componenten goed zijn samengemengd.
Andere types bestaan ook om mallen te maken (rubber/latex gebaseerd). Gietsiliconen zijn duurder maar zijn het beste, ze krimpen en kleven het minste van alle soorten.

Maak nooit de fout (zoals ik bij mijn eerste test heb gedaan) van gewone siliconen te gebruiken ! Zelfs al heb je een middel gebruikt om het kleven tegen te gaan (bv vaseline of siliconenolie) dan is de kans toch te groot dat ze toch te hard gaan kleven aan je voorwerp en je de mal moet kapotsnijden om je voorwerp los te maken.

Gelukkig heb ik een goede winkel gevonden waar je alles materialen ook in kleine hoeveelheden kan bestellen: www.artsuppliesonweb.be. Ideaal wanneer je maar een klein voorwerp wil afgieten of gewoon eens proberen of het je lukt.

Benodigdheden om een gietmal te maken

Gietsiliconen. Deze bestaan in verschillende soorten, met elk hun eigen sterkte, rekbaarheid en soepelheid. Welk type je nodig hebt is afhankelijk van de grootte van de mal. Zelf gebruik ik de W22 van www.artsuppliesonweb.be.

Harder. Dit is de 2e component die je bij de gietsiliconen mengt om het geheel te laten verharden. Deze moet bij het juiste type van siliconen passen. Je hebt meestal ongeveer 5 percent nodig ten opzichte van de hoeveelheid gietsiliconen.

Losmiddel. Dit dient om het voorwerp dat je gaat maken te beschermen en de porien te dichten, zodat het vlot loskomt uit de silicone mal.
Losmiddel bestaat ook in verschillende soorten, naargelang het product waar je een mal wil van maken: van siliconen (bv wanneer je een siliconen mal in twee delen wil maken), hars of iets anders (dan kan je bv vaseline gebruiken). Voor de flipperkast onderdelen gebruik ik PVA als losmiddel.

Plasticine. Afhankelijk van de vorm van wat je wil afgieten en de grootte, zijn plasticines onmisbaar. Je gebruikt deze om bijvoorbeeld gaten en holle stukken dicht te stoppen. Onregelmatige vormen kan je zo op hun plaats zetten. Rond grote objecten kan je een plasticine dam maken om de benodigde hoeveelheid gietsiliconen te beperken.

Een weegschaal en kleine spuitjes. De verhoudingen waarin je de siliconen of hars en de harder mengt zijn vrij strikt. Ik weeg alles na op een digitale keukenweegschaal en heb ook een klein spuitje (5 ml) om de harder af te meten.

Verder heb je bekers, mengstaafjes, plastic doosjes en handschoenen nodig.

Je hebt ook nog een 2-component hars nodig, dat is produkt waaruit je gecopieerd voorwerp zal bestaan (zie verder).

Gietmal maken

Een mal in gietsiliconen maken is uiteindelijk niet zo heel moeilijk. Er zijn verschillende technieken, afhankelijk van de vorm van het voorwerp. Het verschil zit hem er in of je mal het voorwerp volledig moet omsluiten (en je volledig rondom de vorm nodig hebt) of het voorwerp aan een kant open is.

In de voorbeelden hier gaat het om het laatste. Een volledig omsluitende mal maken is moeilijker. Daarvooer moet je twee mallen maken die perfect op elkaar aansluiten. Eerst maak je een mal, probeer te gieten tot op een rand in het voorwerp. Laten drogen, enz. Voorwerp er laten inzitten, en dan de siliconen mal zelf siliconen losmiddel insmeren.
Daarbovenop giet je dan nieuwe siliconen voor de tweede mal. Je stopt best wat stokjes of iets dergelijks in de mal zodat beide stukken later mooi op elkaar passen en niet onderling kunnen verschuiven.
Afhankelijk van de vorm kan je best wat luchtgaten boren zodat lucht de kans heeft om te ontsnappen wanneer je de vorm wil afgieten. Je wil vermijden dat luchtbellen in de vorm vast zitten en zo beletten dat je epoxy overal komt.

Maar nu beginnen we met eenvoudige mallen.

Zoek een bakje dat net iets groter is dan het voorwerp waarvan je een afgietsel wil maken.
Hou rekening met ongeveer 1 centimeter afstand rondom. Dit is afhankelijk van de grootte - hoe groter en hoger het voorwerp, hoe dikker de mal moet zijn om voldoende stevigheid te hebben en haar eigen vorm te behouden.
Voor echt grote modellen maakt men soms een dunne mal uit gietsiliconen en giet men daarrond gips als steun (dit komt veel goedkoper uit dan hele dikke mal te maken van gietsiliconen).

Vind je geen gepast bakje, dan kan je altijd met plasticine een dam opbouwen. Een andere optie is van met plastic en plakband zelf een bakje of tussenschot te bouwen. Zorg wel dat je alle naden goed hebt afgeplakt met de tape, want de gietsiliconen gaan door elke kleine opening weglekken.
Om het losmaken niet te moeilijk te maken, gebruik je best een doosje met flexibele zijkanten. Een plastic doosje, of je kan zelf iets maken uit dik karton. Een stevige houten doos is geen goed idee.

Strijk het voorwerp eerst in met het losmiddel. Breng een fijne laag aan met een borstel. Zorg dat het in alle kleine details raakt, maar dat het een voldoende dunne laag is. Een dikke laag kan ervoor zorgen dat je mal niet mooi glad is. Laat dit zeker een kwartier opdrogen.

Leg het voorwerp met de onderkant naar beneden op de vlakke ondergrond van het doosje.
Holle ruimtes vul je volledig op met plasticine. Alle lucht (of toch zoveel mogelijk) moet weg, anders heb je kans dat je voorwerp in de gietsiliconen naar boven drijft.
De randen en gaten moeten volledig dicht zijn zodat er geen siliconen in of onder het voorwerp kunnen gaan. Kunnen de siliconen toch in holtes indringen en je voorwerp volledig omgeven, dan krijgt je het later heel moeilijk uit de mal en moet je er al in gaan snijden (met het risico dat je de mal beschadigt).

Klaar om de siliconen uit te gieten.

Meng nu voldoende gietsiliconen met verharder. Hoeveel siliconen je nodig hebt voor je mal moet je zelf inschatten. Onderschat de hoeveelheid niet, voor de mal van het bergje was ongeveer 1 kilogram nodig.
Volg de instructies, meestal heb je 5 percent harder nodig ten opzichte van de hoeveelheid siliconen. Meng deze heel goed tot je een homogeen mengsel krijgt. Je hebt voldoende tijd, gietsiliconen beginnen niet heel snel te harden. Je hebt een kwartier tot een half uur om deze te mengen en uit te gieten.
Neem je tijd en volg de instructies goed, de meeste fouten gebeuren in deze stap. Ofwel mengt men de verkeerde verhouding of mengt men niet voldoende.

Mensen die deze hobby serieus nemen, gebruiken soms een vacuumpomp. Tijdens het roeren komen namelijk kleine luchtbelletjes in de siliconen. Die belletjes kunnen op het voorwerp achterblijven en zorgen voor foutjes in je mal. Met een vacuumpomp kan je deze lucht onttrekken uit de siliconen.
Je hebt dan een voldoende grote beker nodig want de siliconen gaan tot drie keer hun volume innemen. Laat het mengsel dan rusten tot het oorspronkelijk volume opnieuw is bereikt.
Gietsiliconen hebben hier minder last van, ze ontluchten vanelf. Op rubber of latex gebaseerde siliconen houden de luchtbelletjes beter vast en moet je ontluchten.

Heb je geen vacuumpomp dan zal je iets voorzichtiger moeten gieten. De truuk om (grote) luchtbellen te vermijden is om siliconen van vrij hoog in een heel dunne straal op het model te gieten. Ik giet bv van een 50-tal cm hoog. Zo hebben luchtbelletjes de kans van te ontsnappen.
Blijf steeds op dezelfde plaats gieten, en de siliconen vloeien mooi uit over heel het model zodat alles bedekt is. Best is om te beginnen gieten op de laagste plek (is meestal naast het voorwerp), zodat het niveau geleidelijk aan stijgt en er geen lucht kan gevangen worden in details in het voorwerp.

Dan zal je waarschijnlijk kleine luchtbelletjes zien opduiken. Deze zoeken zich een weg naar boven.
In het begin doorprikte ik ze met een stokje en roerde ik nog wat in de siliconen, maar dat is blijkbaar geen goede werkwijze. Roeren brengt nog meer lucht in het mengsel.
De goede manier zou zijn van zachtjes te blazen op het oppervlak. Ik heb ook gelezen dat lichtjes verwarmen met een haardroger zou helpen, maar heb dit zelf niet geprobeerd. Zo gaan de naar boven gedreven belletjes stuk. Wat ik ook doe is van een klein beetje te schudden, of de doos enkele keren op de tafel te laten vallen. De trillingen maken ook de luchtbelletjes los zodat ze niet op het voorwerp blijven kleven. Niet te hard schudden want het model en de plasticine moeten op hun plaats zitten !

Wanneer de belletjes weg zijn, laat je alles gewoon rusten. De uitdrogingstijd is afhankelijk van het type van siliconen en de omgevingstemperatuur (lees de technische brochure van het produkt, daarin staan alle details vermeld). Vaak kan je na 24 uur het voorwerp al ontmallen. Best laat je de mal enkele dagen rusten om volledig uit te harden, vooraleer je ze gebruikt om vormen af te gieten.
Ontmallen doe je heel voorzichtig. Haal eerst de plasticine weg waar je zo aan kan.
Dan probeer je langs de randen de silicone van het potje los te maken. Gietsiliconen blijven niet aan gladde plastic dozen kleven, maar soms moet je aan de rand toch even er met een mes of iets dergelijks tussen peuteren om het los te maken.

Silicone mal, met de doos verwijderd.

Is alles uit het potje, dan haal je de plasticine aan de onderzijde van je model weg.
Kijk dan dat er geen randjes siliconen over de onderkant van je voorwerp gelekt zijn. Die moet je dan voorzichtig afsnijden. Tenslotte kan je het model uit de mal halen. Draai eventueel de mal (gedeeltelijk) binnenstebuiten. De silicone is flexibel genoeg en zo duw je het voorwerp uit de mal. Dat werkt veiliger dan het voorwerp uit de mal te trekken.

De mal ondersteboven. Mijn bergje zit nog in de silicone mal. Het stuk dat links over de rand naar de binnenzijde is gelopen moet eerst weggesneden worden, vooraleer ik het bergje veilig kan verwijderen.

Daarna was ik de binnenkant van de mal af. Restjes lossingsmiddel en plasticine worden zo volledig verwijderd. Nu is de mal klaar voor gebruik.

Een voorwerp afgieten in de mal

Er zijn verschillende producten die je kan gebruiken om afgietsels te maken, allemaal 2-componenten: polyester, polyurethaan en epoxy hars. Ze hebben allemaal verschillende eigenschappen ivm mogelijke dikte, grootte, stevigheid, kleur, werktemperatuur en verhardingstijd.

Meestal worden de beide componenten in gelijke mate gemengd (50/50). Probeer ook hier zo goed mogelijk in te schatten hoeveel je nodig hebt. Het gewicht van het originele voorwerp is een goed startpunt, en neem 10 percent extra.

Ik gekozen voor polyurethaan hars. Dit produkt is het eenvoudigste te gebruiken. Polyester moet je bv boven 20 graden omgevingstemperatuur gebruiken, met een mondmasker, enz..
Polyurethaan hars lijkt op het materiaal waar de oorspronkelijke bergjes uit gemaakt zijn. De hars heeft al een lichtbruine kleur van zichzelf. Je kan nog kleurstof pigment toevoegen. Het grote voordeel van dit type hars is dat het op ongeveer acht minuten volledig is uitgehard.

Er zijn verschillende leveranciers, zoek een in de buurt (de produkten zijn gevaarlijk en sommigen mogen niet met het vliegtuig vervoerd worden). Prijzen liggen tussen 40 en 70 euro voor 2 liter (1 liter hars en 1 liter harder). Ik gebruik Neukadur Multicast 5 van Voss Chemie omdat ik die vroeger al had aangekocht. ArtSuppliesOnWeb verkoopt een gelijkaardig produkt.

Ik begon met de handvaten af te gieten, aangezien dat de eenvoudigste mal is.
De epoxy en harder goed mengen en dan in een dun laagje in de mal gieten. Controleer dat je ondergrond volledig waterpas is. Let ook op voor de vorming van luchtbelletjes tijdens het gieten.
Zoals bij het uitgieten van de siliconen, is hier ook aangeraden van een dunne straal steeds op dezelfde plaats te gieten. Laten rusten en na een tiental minuten kan je de vorm uit de mal halen. Die is al uitgehard. Verwijderen doe je op dezelfde manier als dat je het originele voorwerp uit de mal hebt gehaald.

De eenvoudige mal voor het handvat van het Cactus Canyon pistool. Gewoon voldoende hars in de vorm gieten en laten uitharden.

Het is een paar keer oefenen eer je de juiste hoeveelheid hars hebt bepaald. Maak je te weinig dan heb je fouten langs de randen, er zitten gaten in. Giet je de mal te vol dan overstroomt ze, of staat de vloeistof bol door de oppervlaktespanning. De onderzijde van het handvat is dan niet mooi glad, je moet een dikke laag afvijlen.
Beste is van eerst wat teveel te maken, de mal netjes vol te gieten, en het model te laten uitdrogen. Weeg het dan, en je hebt je richtgewicht. Mix de volgende keer een paar gram extra want er blijft altijd een restje in je mengbeker achter.

Afgieten van holle vormen

Holle voorwerpen zoals het bergje afgieten is veel moeilijker en vraagt wat oefening. Verwacht niet dat je eerste voorwerp ineens goed zal zijn. Je moet een even dunne laag rondomrond krijgen, zonder dat alles naar een plek zakt.
De eerste moeilijkheid was het inschatten van de benodigde hoeveelheid epoxy. Die mag niet te veel zijn want dan krijg je veel te dikke stukken, alle putten worden opgevuld, en de dikke laag vloeit ook te traag om ze overal even dun te verspreiden.
Te weinig hars is ook niet goed, dan is het bergje niet voldoende sterk en krijg je filterdunne naden die snel barsten, of die kleine gaatjes vertonen.

De truuk om een hol voorwerp af te gieten is van de mal continu rond te draaien tot de verharding volledig is. Er bestaan professionele machines die een mal uren lang laten ronddraaien. Die heb je echt nodig wanneer je traag drogende hars gebruikt, sommige moeten bijna 24 uur in beweging blijven.
Het type hars dat ik gebruik, verhardt op acht minuten. Dat kan je nog met de hand volhouden om een hol object af te gieten.

Giet de gemengde hars in de mal en draai ze heel de tijd rond. Stop niet met ronddraaien. De hars verspreid zich mooi en blijft in de hoeken en naden kleven. In het begin is ze nog te lopend en zakt alles naar de bodem. Met behulp van een lepeltje haal ik de hars weg waar deze teveel is en verspreid ik (steeds draaiend) tegen de zijkanten een dunne laag.
Op een bepaald moment begint de hars te stollen. Let goed op want het gaat heel plotseling en heel snel !
Opeens merk je dat de hars minder vloeibaar wordt, nu heb je ongeveer tien tot twintig seconden om overal een even dikke laag te krijgen. Blijf ronddraaien, de hars blijft nu beter tegen de zijkant kleven. Probeer ze nog in hoekjes en kantjes te krijgen waar de laag nog te dun is.
Daarna wordt de hars heel snel hard en te stroperig om nog gaten op te vullen. Raak de hars nu niet meer aan, of je trekt ze los van de mal (ze blijft aan je lepel/vingers kleven en niet aan de mal). Nu is het te laat om nog correcties aan te brengen, blijf eraf of je afgietsel mislukt. Blijf voor alle zekerheid nog een tiental seconden ronddraaien dat de epoxy niet meer kan wegzakken.
Hierna kan je de mal gewoon neerzetten en nog enkele minuten laten uitharden. Na enkele minuten is ze volledig uitgehard en kan je het bergje voorzichtig uit de mal halen.

Een afgietsel uit de mal halen is gelijkaardig aan hoe je de mal hebt gemaakt en het originele voorwerp hebt verwijderd. Begin aan de bovenzijde, trek de silicone voorzichtig los, en werk zo naar beneden, terwijl je langs onder het afgietsel uit de vorm duwt.

Afgegoten voorwerpen afwerken

Omdat hars over de randen van de mal loopt, krijg je bramen. De randen van het voorwerp volgen niet de lijnen die je wil, de vloeistof is verder gelopen. Om dit extra aan hars te verwijderen moet je heel voorzichtig doen. In het begin knipte ik met een fijne tang de bramen weg, maar dit gaf barsten wanneer je door een te dikke laag wilde knippen.. Een stuk dat dikker is dan een halve millimeter kan je niet meer knippen of het breekt.
Een dremel is beter om bramen te verwijderen, en met een vijltje maak je de randen dan mooi glad.
Het is een heel secuur werkje waar nog veel tijd in kruipt, vaak ben je langer bezig met de afwerking dan met het gieten.

Hier zie je een rand die je nog moet afwerken. Heel deze rand moet mooi glad worden omdat het stuk er plat wordt gemonteerd. De opening rondom de trekker is ook nog volledig opgevuld.
Bij dit afgietsel brak de hamer (links boven in foto) af wanneer ik het uit de mal haalde. Deze kan in de vuilbak..
Bij een afgietsel van de berg heb je grote bramen aan de achterzijde.

Mijn copies vergelijken met de originele. Rechts onder is het originele zilveren handvat. De andere drie heb ik zelf geschilderd.
Midden rechts is mijn beschadigde berg. Links boven is een copy uit hars. Boven rechts was mijn eerste test met bruin pigment, ik had te veel toegevoegd..

Hars en epoxy schilderen

Beste is van de afgietsels grondig te ontvetten voordat je ze schildert. Een warm zeepsopje is daarvoor geschikt. Raak het daarna niet meer met je handen aan.
Ik gebruik enamel modelbouw verf en breng die met een borstel aan, dat ging vrij goed.
Ik heb ook getest met acrylaat verf in spuitbussen, maar dat leverde minder goede resultaten op, de verf hechtte niet overal even goed. Ik moet toegeven dat ik niet zo handig ben met verf in spuitbussen. Nadat ik eerst een plastic primer aanbracht ging het iets beter. Wanneer ik eens meer tijd heb, ga ik me bezig houden met goed te leren verf spuiten..

Mijn originele en eigen copie van de lost mine.

Dit stuk is al klaar, en dat was het belangrijkste voor mij. De lichtbruine kleur komt door pigment toe te voegen aan de hars, de kleur komt vrij goed overeen. Het donkerbruine is geschilderd, en is afgeveegd om de originele kleur door te laten.
De bruine verf komt niet perfect overeen in kleur met het origineel, en de details zijn ook niet in een perfect identiek patroon. Maar ik ben zeker dat niet alle originele bergjes hetzelfde patroon vertonen.
Het is zeker niet slecht voor de eerste keer dat ik zoiets schilder, aangezien ik weinig ervaring met schilderen or airbrushen heb.
Ik heb nu dit bergje in mijn flipperkat geinstalleerd, en als je het niet weet dan zie je niet dat het geen origineel stuk is (behalve wanneer je zoals hier beide stukken naast elkaar legt en gaat vergelijken). De berg ziet er goed uit, en wordt mooi verlicht door de lamp eronder. Ziet er stukken beter uit dan de originele berg met het gat in.
De hars is vrij stevig, ik had al een flipperbal die in de lucht werd gekatapulteerd omdat een droptarget net naar boven kwam. De bal vloog volle kracht tegen de berg, zonder enige schade.

Conclusie

Mallen maken is een leuke bezigheid op zich. Ik heb nog wat ideetjes van plastics op flipperkasten die ik wil copieren om ze te 'modden' en zelf te beschilderen, zonder mijn originele plastics ervoor te gebruiken.
De mogelijkheden zijn eindeloos. Op Ebay zijn er bv custom plungers te koop. Een transparante plunger met een dikke spin in voor Spiderman of Elvira ? Een plunger met een rotsje voor Whitewater ? Dit zijn enkele voorbeelden die bestaan. Als je de techniek onder de knie hebt en er tijd in wil steken, kan ze zelf maken, en zelf nieuwe dingen verzinnen. Je kan alles maken wat je maar wil. Maak eerst een model in klei of plasticine, maak daar een gietmal rond, en dan kan je beginnen afgieten..

Er kruipt wel vrij veel tijd in, het is een heel arbeidsintensief proces. Je moet het echt als hobby doen. Voor het afgieten en vijlen alleen al, ongeschilderd, mag je al snel op een half uur per stuk rekenen.. en dat is ervan uitgaand dat je al een mal hebt, in het maken daarvan kruipt ook nog tijd.
De fabriek van Leblon-Delienne waarvan ik in het begin van het artikel sprak, heeft enkele jaren geleden zijn productie naar China verhuisd. Het was gewoon te duur om dit in Europa op commerciele schaal te doen.

Heeft je originele voorwerp fouten (mijn bergje was gebroken en gerepareerd), dan neem je die fouten mee over. Holle stukken zijn ook breekbaar, je moet voorzichtig zijn wanneer je ze uit de mal haalt en vijlt.