Hoe een spraak-printplaat installeren op de Stern Orbitor One flipperkast

Niet elke Orbitor One flipperkast werd door Stern met het spraak-bord geinstalleerd verkocht. Om de verkoopprijs te drukken liet men deze printplaat weg. Blijkbaar ontbreekt ze in de meeste Orbitor One flipperkasten die in Europa werden verkocht, die hadden enkel de SB-300 geluidskaart. De printplaat voor spraak was optioneel en kon door exploitanten als een kit bij Stern aangekocht worden.

Een VSU-100 spraak bord installeren in mijn Orbitor One flipperkast was iets dat ik al vele jaren op mijn 'te doen' lijstje had staan.
Mijn Orbitor One (eigenlijk de tweede die ik nu heb, mijn eerste had die wel geinstalleerd) had het namelijk niet.
Het probleem was dat ik ooit op rec.games.pinball had gelezen van iemand die ook het bord wilde toevoegen, maar dat niet alle benodigde bedrading aanwezig was. Het ging dus niet een eenvoudige taak zijn..

Ondertussen had ik al meer dan een jaar de nodige spraak printplaat liggen, uit een Stern Flight 2000, maar zonder de bedrading om die met het lamp driver bord te verbinden. Onlangs ging ik een Stern Freefall slopen, en die had wel alle benodigde printplaten en bedrading in de kopkast aanwezig. OK alle onderdelen waren er.. en eindelijk tijd gemaakt om aan dit project te beginnen.. want in het slechtste geval kon in de bedrading uit de kopkast van de Stern Freefall flipperkast halen en moest ik niet zelf mijn eigen connectoren maken.
Gelukkig bleek het uiteindelijk een veel eenvoudigere taak te zijn dan ik had gevreesd.. ik had er al veel eerder moeten aan beginnen !

Hier zie je de kopkast. Tegen de linkse zijkant zit bovenaan de SB-300 spraak printplaat. Hieronder is een open plaats waar de VS-100 spraak printplaat hoort. Om te testen heb ik een stuk karton tegen de metalen aardingsplaat gezet, om geen kortsluiting te maken. Wanneer alles werkt ga ik de correcte houders uit de Freefall kopkast halen om de printplaat goed te bevestigen.
Bovenaan rechts zie je het mpu-200 bord en daaronder het lamp driver bord.

Ik was aangenaam verrrast toen ik de bedrading in de kopkast in detail bekeek en ontdekte dat de extra connector voor J3 toch aanwezig was in mijn kast ! Waarschijnlijk heeft elke Orbitor One die toch, maar hij zat echt goed verstopt. De kabel liep netjes naar de onderkant van de kopkast, helemaal achter en tussen de andere bedrading verstopt. Ik ontdekte hem pas toen ik de plastic houdertjes losschroefde die de bedrading op hun plaats houden.
Nu ik wist dat deze connector aanwezig was, had ik ineens de moeilijkste probleem in de installatie opgelost.

Benodigde onderdelen:
Een Stern VS-100 spraak printplaat. Je hebt ook de extra kabel nodig om het met het lamp driver bord te verbinden.
Heb je deze kabel niet dan kan je hem zelf maken. Alle pinnen aan beide uiteinden zijn 1 op 1 een met elkaar verbonden (maar controleer voor alle zekerheid het schema).

Ik gebruikte het VS-100 bord uit de Freefall flipperkast. Om te testen kan je de eproms gebruiken die erin zitten, maar eigenlijk zijn ze afhankelijk per spel. Je moet dus U9 en U10 voor Orbitor One kopen.

Een beetje geschiedenis: blijkbaar was dit bord niet door Stern zelf ontworpen maar door een bedrijf 'URL' ?
Dit was blijkbaar een apart bedrijf van enkele ingenieurs dat door Stern was overgenomen..

Nu je de printplaat nog uit de kast hebt, is het een goed idee om de condensatoren te vervangen. Deze zijn al te oud, nieuwe gaan het geluid veel beter doen klinken. Vervang de gele onderaan en de 2 in de bovenste hoek.
Als je toch bezig bent, vervang ook die op de geluidskaart. Een kit voor de SB-300 geluidskaart kan je kopen bij Great Plains Electonics.

Vanaf nu is de installatie eenvoudig..
Installeer de VS-100 printplaat. Maak JP4 los op het lamp driver bord (bovenkant links) en stop dit in J1 of J2 op de spraak-printplaat. Beide zijn met elkaar verbonden dus het maakt niet uit welke je neemt. De extra kabel gebruik je dan om de verbinding van de VSU-100 terug naar J4 op het lamp driver board te maken.

De kleine connector die in de bedrading verstopt zat gaat op J3 op de spraak printplaat.

Alhoewel alles goed was aangesloten, hoorde ik nog altijd geen spraak. Het moet nog geactiveerd worden !
Dat gebeurt op het mpu-200 bord, dip switch 17 moet aan zijn.
Op het mpu bord zijn de dip switches van onder naar boven genummerd, dip switch 17 is de onderste in het derde blokje dip switches (van onder naar boven te tellen).
Nu is spraak geactiveerd.

Als alles goed is verlopen dan heb je nu spraak. Doe de spoelen-zelftest (solenoid test) en je zal reeds wat spraak horen. Bij het begin en einde van een spel, of wanneer je een bal lockt of multibal start hoor je ook spraak.
Het is niets spectaculair, maar ik was blij om eindelijk Orbitor One te horen spreken nadat hij al zoveel jaar in mijn gameroom staat met enkel geluid..

Als je nog steeds geen geluid hebt, controleer dan welke versie van de SB-300 geluidskaart je hebt. Beide printplaten uit de Flight 2000 en Freefall waren revisie E, en deze hadden op de achterkant een jumper om spraak toe te laten. In mijn Orbitor One zat een SB-300 revisie I geinstalleerd, daar was deze jumper niet nodig.

Afhankelijk welke revisie printplaat je hebt (of het de originele of ze in de loop der tijd ooit vervangen is ?) moet je misschien deze jumper toevoegen. Leg de verbinding tussen J3 pin 5 (4 = key) en de bovenzijde (met + aangeduid op de print) van C14.