Hoe vlampolijst ongelukjes herstellen

Artikel door P. van Leijen. De auteur van dit verhaal (en deze website) zijn op geen enkele wijze aansprakelijk voor schade ontstaan uit de handelingen hieronder beschreven. Lees eerst goed en doe voorzichtig!

Vlampolijsten is een van de (ambachtelijke) technieken waarmee je een ramp weer als nieuw kunt laten schijnen en de aanblik van een flipperkast verfrist. Het nadeel van ambachten is dat ze vaak door tijd, geduld en ervaring eigen worden gemaakt en er ook wel eens iets mis gaat.. dit verhaal gaat over ambacht.

Ik heb al meerdere ramps gevlampolijst en daarbij dankbaar gebruik gemaakt van alle informatie en video�s die voorhanden zijn. Het gevaar van vlampolijsten is dat de warmte nog in het kunststof zit als je de brander al hebt weggehaald.

Toen ik de lange Skyway-ramp van mijn Whirlwind aan het vlampolijsten was, heb ik de brander er kennelijk toch iets te lang op gehouden en zijn er in de korte bocht bobbels ontstaan. Ik dacht dat ik de temperatuur goed in de gaten had, er was in eerste instantie niks te zien toen ik de ramp liet afkoelen, maar een paar minuten later was er (helaas!!) toch vervorming opgetreden. Op de foto hieronder is dat goed te zien.

Een reproramp vind ik veel te duur voor een kast van een paar honderd euro, daar komt bij dat het niet in mijn aard ligt om iets nieuw te kopen als het oude misschien nog op creatieve wijze gemaakt kan worden. Technische en creatieve oplossingen vinden is voor mij de lol van de flipperhobby.

Na een aantal dagen begon ik te denken dat er toch een manier moet zijn om de ramp ook weer door hitte in zijn oude vorm te krijgen. Als ik alleen maar de mal had van de ramp.. Kortom, ik moest een manier vinden om een mal te maken van mijn huidige vervormde ramp en deze daarna aan te passen aan de gewenste vorm. Daarmee kon ik de ramp bij verhitten weer zo goed mogelijk in oude staat herstellen. Of in ieder geval zo, dat hij weer als vanouds speelde. Mijn vriendin kwam op het idee om klei te gebruiken. Ik heb dat uitgewerkt en het volgens onderstaande stappen uitgevoerd.

Benodigdheden

• Werkruimte met schoon water en een (gladde) katoenen doek.
• Hobbyklei fijn, zelfhardend
• Dun stukje plasticfolie (bijv. huishoudfolie of boterhamzakjes)
• Gasbrander
• Markeerstift
• Fotos van een originele ramp zijn handig.

Voorbereiding

• Maak de ramp goed schoon
• Kies stukjes van de ramp tussen de 5 en 10 cm die je gaat behandelen.
• Bedek de ramp van binnen met een stukje plasticfolie, om de klei er makkelijk weer uit te krijgen.
• Neem een stuk klei en kneed dit met wat water in ongeveer de gewenste vorm.
• Plaats de klei in het stuk ramp (met plasticfolie eronder) en druk hem goed aan in de ramp om alle vormen erin te krijgen.

• Laat dit (afhankelijk van de klei) een paar minuten zitten.
• Haal de klei er voorzichtig uit, vooral in bochten gaat dit lastig.
• Als er meerdere stukken behandeld moeten worden herhaal je stap 1 t/m 7. Zorg dat je van ieder deel goed onthoud waar dit hoort. Ik heb dat gedaan door het op plasticbordjes te leggen waar ik het gedeelte van de ramp op tekende.

• Laat de kleidelen een dag drogen (kijk op de verpakking voor exacte duur) tot de klei hard is.

Het maatwerk

• Maak de ramp schoon en kijk of de delen goed op hun plaats passen. Maak met een stift markeringen aan op de klei en de ramp om de delen later goed te kunnen plaatsen.

• Ga nu op basis van het relief van de ramp de delen van de mal die aangepast moeten worden inkleuren met de markeerstift. Dit zijn de plaatsen waar de mal aangepast moet worden naar originele vorm van de ramp.

• Pak nieuwe stukken klei en vul de ingekleurde delen daarmee op. Gebruik water, je handen en een spatel om dit mooi te krijgen. Het kan zijn dat je teveel of te weinig klei hebt of en plek een paar keer over moet om hem goed te krijgen. Kijk steeds goed naar de ramp en foto�s en probeer de originele vorm zo goed mogelijk te benaderen. (Denk aan de markeringen! Pas deze aan als ze door water en/of klei vervagen.)
• Herhaal de voorgaande stappen voor iedere kleimal die je maakt.
• Als je klaar bent laat je de klei opnieuw uitharden.
• Probeer na het uitharden of de mallen goed zijn door ze in de ramp te passen. Als je niet tevreden bent kun je de stappen opnieuw doen.

De afwerking

En nu, de finale! Je ramp weer in orde maken!
Zorg dat de klei glad en schoon is.
Maak weer de ramp goed schoon. Controleer of klei en ramp schoon zijn voor je verder gaat. Al het vuil wat er tussen de mal en de ramp komt brand in de ramp en is niet meer weg te krijgen!
Pak een glad stuk stof waar je straks de verwarmde ramp mee vast kunt pakken (bijv. oud t-shirt of theedoek).

Het verwarmen en plaatsen van de kleimal kan op twee manieren.

1. Verwarm de binnen- en buitenkant van de ramp voorzichtig met korte halen van je brander net als je bij vlampolijsten doet. Voel af en toe met je hand of de ramp warm genoeg is. Maak hem niet te warm, denk eraan dat de warmte nog even in het plastic blijft nadat de brander weg is!! Als de ramp warm genoeg is pak je hem vast met een schone doek en doe je de betreffende kleimal op zijn plek en drukt hem er voorzichtig in. Kijk goed, voel (door de doek) met je vingers het relif en houd de druk er eventjes op terwijl de ramp in zijn nieuwe vorm afkoelt. Blaas desnoods om de ramp langzaam af te koelen. De kleimal er goed in drukken is een subtiel en geduldig werk, voel en kijk of alles klopt.
2. Een andere manier is om de kleimal op zijn plek in de ramp te leggen en dan de ramp van buiten te verwarmen tot je voelt dat je de kleimal in positie kunt drukken. Ook hier geldt weer dat de ramp niet te warm mag worden!!

Voor beide manieren is het belangrijk om de warmte gelijkmatig aan te brengen. Daardoor kan het kunststof van ramp zacht worden zonder dat er luchtbelletjes ontstaan.
Het verwarmen en plaatselijk zacht maken van het kunststof is een kwestie van proberen. Je kunt beter een beetje bij-warmen dan de ramp te heet maken!!
Als je een kleimal hebt gedaan, laat je de ramp voldoende afkoelen (15 min.) voor je met de volgende verder gaat.
Als je ze allemaal hebt gehad en het is naar wens, poets je de ramp weer blinkend schoon!

Dit is hoe ik het gedaan heb, er zijn vast meerdere manieren. Ik hoor graag andermans ervaringen of aanvullingen. Helemaal als nieuw wordt de ramp niet meer, maar als het goed is speelt die weer als vanouds. Succes!!

Hieronder het resultaat van mijn Whirlwind ramp. Die speelt weer fantastisch.